Istraživanje sprovedeno na ljudima
Grelin ili lenomorelin, INN, je cirkulirajući hormon kojeg proizvode enteroendokrine ćelije gastrointestinalnog trakta, posebno želudac,a često se naziva “hormonom gladi” jer povećava unos hrane. Razina grelina u krvi je najviša prije obroka kada je osoba gladna, a na niži nivo vraća se nakon obroka.
Grelin koji stimuliše apetit, može da potencira rast novih moždanih ćelija i da ih štiti od efekata starenja. Ovo može biti objašnjenje na izjavu ljudi koji poste ili povremeno gladuju, da se tada osjećaju mentalno jačim.
Više od decenije ove činjenice su više puta dokazane. Međutim, samo se malo znalo o tome da li i kako grelin utiče na kognitivne performanse kod ljudi. Po prvi put, naučnici u istraživačkoj grupi prof. Aksela Štajgera na Institutu za psihijatriju Maks Plank istraživali su efekte grelina na prostorno učenje i na niz drugih mentalnih vježbi kod ljudi, prenosi Alo!.
U tu svrhu, 21 zdrav muškarac je napravio virtuelnu šetnju: naučnici su modifikovali besplatnu kompjutersku igricu za svoje potrebe. Učesnici su „šetali“ kroz digitalno predgrađe dok je aktivnost nekoliko oblasti mozga snimana u realnom vremenu pomoću najsavremenijeg funkcionalnog skenera za magnetnu rezonancu (fMRI).
Od učesnika je zatraženo da zapamte određene riječi koje su se pojavile na ekranu tokom njihove virtuelne šetnje. Prvo je dat grelin, a zatim, na drugom testu, placebo. U ovoj dvostruko slijepoj metodi, ni učesnici ni naučnici nisu znali koja supstanca je data – znali su samo ljekari koji su djelovali u pozadini. Sljedećeg dana, učesnici su upitani koje riječi su zapamtili. Rezultati ovog istraživanja nedavno su objavljeni u prestižnom časopisu NeuroImage: Uopšte nije bilo razlike između efekata grelina i placeba.
Zaključci
Koji se zaključci mogu izvući iz ovih rezultata? Ovo se čini izvesnim: grelin ne izgleda kao čudotvorni lijek koji nas može pretvoriti u genije pamćenja. Međutim, šta je sa dugotrajnom primjenom hormona? Kako utiču na kognitivne procese emocionalnog sadržaja, na primjer, pomisao da jelo izgleda ukusno ili da ima blag ukus?
Pojedinci koji su bili na ovakvom režimu izjavljuju da im je poboljšana sposobnost učenja, mada je ovo kontroverzno jer pojedine studije govore da može doći i do pogoršanja mentalnih sposobnosti.
Nicolas Kunath sa Technical University of Munich, naglašava da nove moždane ćelije traže više vremena da počnu aktivnost, od nekoliko dana do nekoliko sedmica. Ovo sugeriše da osobe koje pribjegavaju gladovanju, ne mogu očekivati brzi efekat na moždanu energiju i aktivnost na ovaj način.