Visina školarine za studente u RS nije se mijenjala u posljednjih nekoliko godina i najjniža je u okruženju. Ipak, studenti u Banjaluci posljednjih dana insistiraju na tome da se preispitaju odluke o visini školarina, a njihov zahtjev, koji pravdaju teškom ekonomskom situacijom, je da pojeftine upisnine i ostale dažbina koje plaćaju na ovdašnjim fakultetima, navode Nezavisne novine.
U RS “najpovoljnije” prolaze studenti na budžetu, koji redovno daju ispite i iz godine u godinu prelaze plaćajući samo administrativne troškove koji iznose 40 maraka, dok npr. u Sarajevu to plaćaju 100 maraka.
Nepovoljniji položaj imaju samofinansirajući studenti, ali je na pojedinim fakultetima Banjalučkog ili Univerziteta u Istočnom Sarajevu, poredeći cjenovnike sa javnim univerzitetima u Beogradu, Zagrebu ili Sarajevu i ta upisnina jeftinija od dva do pet puta.
Tako će redovni student na samofinansiranju koji, na primjer, upisuje medicinu u Banjaluci platiti 660 KM, u Beogradu nešto više od 2.160 KM, a na Univerzitetu u Sarajevu 3.000 maraka.
Stanko Stanić, rektor Univerziteta u Banjaluci, kaže da je tačno da je kriza i da su roditelji studenata sve siromašniji, pa s te tačke gledišta razumije zahtjeve za smanjenje školarina.
“Sa druge strane, činjenica je da je školarina na našem i Univerzitetu u Istočnom Sarajevu ubjedljivo najniža u regionu i godinama se ne mijenja. To znači da Vlada RS, uz podršku ova dva univerziteta, ima osjećaja za tu vrstu problema iako se naši troškovi iz godine u godinu povećavaju, ako ni zbog čega, onda zbog inflacije”, objasnio je Stanić.
Njegov stav je da svi studenti koji redovno polažu ispite treba da studiraju besplatno, a to bi podrazumijevalo da se redovno daju ispiti i da Vlada RS odobri veća sredstva za budžete javnih univerziteta.
Ovakvu praksu imaju na Sveučilištu u Zagrebu. U susjednoj Hrvatskoj postoje tri kategorije redovnih studenata – oni koji ne plaćaju svoje školovanje, studenti koji plaćaju udio u participaciji koji se određuje na osnovu rang-liste, to jest, osvojenih ECTS bodova, te studenti koji plaćaju maksimalni iznos participacije i smatraju se samofinansirajućim studentima.
Na Sveučilištu u Zagrebu potvrdili su za “Nezavisne” da Ministarstvo znanosti, obrazovanja i sporta sve studente koji upisuju prvu godinu studija subvencioniše sa 3.650 kuna (oko 968 maraka) i za njih je školarina besplatna.
“Pravo na besplatno školovanje ima i student koji tokom godine ostvari 55 ili više ECTS bodova, dok oni koji imaju između 30 i 54 boda plaćaju razliku neostvarenih bodova, od 120 do 160 kuna za jedan ECTS bod (od 31 do 42 marke), a to zavisi kojem području nauke pripadaju. Student koji bi ostvario manje od 30 ECTS bodova u prethodnoj godini plaća maksimalan iznos participacije koji iznosi od 7.200 do 9.600 kuna (od 1.909 do 2.564 marke”, objasnila je Tamara Dagen, portparol Sveučilišta u Zagrebu.
Nikola Dronjak, predsjednik Unije studenata RS, ostaje pri stavu da su zahtjevi za smanjenje školarina opravdani.
“Ne treba zaboraviti da većina studenata spada u socijalne kategorije. Školarina ne obuhvata samo to što mi plaćamo Univerzitetu nego i troškove smještaja i hrane, mjesečno je to oko 600 maraka. Ako uzmete da je prosječna plata u realnom sektoru oko 450 KM, a da u većini porodica radi samo jedan član, onda vidite u kakvoj smo katastrofalnoj situaciji”, izričit je Dronjak navodeći da su visokoškolske ustanove u Beogradu ili Zagrebu po kvalitetu daleko bolje pozicionirane od naših javnih univerziteta.
“Uporedite gdje smo mi, a gdje su oni. Za nešto što je priznato u svijetu i isplati se dati toliki novac”, zaključuje on.
(Nezavisne.com)