PFSA: Privredno pravni sistem i politika (Novi naziv: Pravo privrednog sistema)

[Nejra4]

Sve i da je ukinut, ako si upisao prošle godine morat ćeš ga položiti.

[kaca797]

Zna li neko kada su konsultacije kod profesorice Kanite?

[Cuni...]

konsultacije

[jerry]

Moze li neko postaviti sva dodatna pitanja kojih nema u skripti ???

[micy]

Eh, ovo je za  II parcijalu:

1.
A u dion.drustvo X ulozi 1 000 000 KM. Preduz. B u dion.drustvo ulozi 30 000 000 KM. Osoba N.N. zeli u isto drustvo da ulozi novcana potrazivanja prema banci C u iznosu od 100 000 KM, a osoba M svoj hotel sa 5 * . Prema pozitivnom pravu : c) pomenuta fizicka i pravna lica mogu osnovati dionicko drustvo.

2. Osobe A,B,C i N, zele osnovati drustvo sa ogranicenom odgovornoscu. Osnivacki ulog os. A je 200 KM, osobe B je 250 KM, osoba C je namjeravala uloziti 400 KM u isto drustvo. Da bi ulog osobe N bio poslovni obj. povrsine 60 m 2 , koji se nalazi u njegovom vlasn. i cija je procjena vrijednosti 130 000 KM. a) prema vazecem zakonu osobe A,B,C i N ne mogu osnovati dionicko drustvo.

3. Za komand. drustva vrijedi da su : b) na njih se primjenjujui odredbe o dr. sa solidar. ogranic. odgovornoscu ukoliko dr. odred. istog Z nije drugacije propisano



4. Osoba A clan dr. sa neogranicenom solidarnom odg. X i na duzi vremenski period odlazi u inostrantsvo. Svoja upravljacka prava pren. na osobu B koja nije clan pomenutog drustva. Prema vazecem zakonu : c) osoba A moze prenijeti upravljacka šrava vezana za dr. X na 3. lica uz prethodnu saglasnost svih clanova drustva.

5. Osobe A,B,C, D - clanovi drustva sa neogranicenom solidarnom odgovornoscu ugovorom o osnivanju odredjeno da dr. u pr.poslovima zastupa osoba A. Osoba N je zakljucila pr.posao sa osobom B i pri tome nije znala za odredbu ugovora o osnivanju. Prema postojecem zakonu : a ) nesto svaki clan drustva odgovara 3. licima tj. svi odgovaraju - tako nesto.

6. Poseb. rez. javnih preduzeca : a) oblast, b) saglasnost, c ) uvjeti poslovanja, d ) javni nadzor.

7) s obzirom na st.dr. kontr. inflacija se dijeli na : 1. kontroliranu, 2) slobodnu - neobuzdanu. Inflaciju uzrok. : b) smanjenje proizvodnje.

9) Diskontna stopa je kamatna stopa po kojoj CB kreditira poslovne banke.

10 ) Nije mjera mon.kred.politike : - tezauracija novca,

11) u nadleznost CB BIH spada : - regulacija obvez. rezervi.

12) Nadleznost u pogledu rada posl. ban. i izdav. licenci za rad u BiH pripada : entiteskim agencijama ( fali jos nekih rijeci ugl su entitetske ) .

13 ) Osoba N.N. drzavljanin RHR po profesiji oper. pjevac, odrzao koncert 3.12.2012. konc. u Sarajevu. Na osnovu konc ostvariodohodak od 8000 Km. Prema vazecem Z o porezu na dohodak : b) osoba N.N. je porezni obveznik poreza na dohodak FBiH .

14) Osoba N.N. je penzionisani drz. RHR. Od 3.12.2012. zivi u Sarajevu. Prema Z o porez. na dohodak FBIH : b ) penzija soobe N.N. ne moze biti predmet oporezivanja.

15 ) Objasniti kako drzavnim mjer.polit. cijena moze uticati na smanjenje cijene mlijeka ! Ciulj : smanjenje cijene mlijeka, sredstva : administrativni vid; slobod. utvrdjiv. cijena; nosioci : drzavna tijela. Prvi vid politike : posredni vid polit. cijena - indirekt. djelovanje. Djelovanje na ponudu proizvoda : kratki rok i dugi rok . Kratki rok smanjenje carine - veci uvoz - veca P pri istoj - T - nize cijene. Dugi rok : davanje kredita po povoljnim uslovima . Kako povolj. kred. djeluju ? - Dugi rok : povoljn. sul. kreditir. za proizvod. mlijeka - nizi troskovi investir. - vece investicije - veci obim proizvodnje - veca ponuda mlijeka - ista traznja - nize cijene .

16) Kako se instrumentima mon.kred. politike utice na smanjenje stope inflacije ? drzava treba uticati na smanjenje : smanjenje inflacije stopom obveznih rezervi - povecanje stope OR - smanjuje se kreditna masa banke - smanjuje se i poostravaju se uslovi kreditiranja, smanjuje se Q , - smanjuje se Agt - smanjuje se inflacija.


Carine i vrste carina?

-  Prema smjeru kretanja robe: Uvozne, izvozne, tranzitne.
-  Prema svrhi uvođenja: Ekonomske, fiskalne, socijalne.
-  Prema vrsti carinskih stopa: Specifične, vrijednosne.
-  Prema načinu donošenja propisa: Autonomne, ugovorne.
-  Prema visini carinske stope: Diferencijalne, preferencijalne.


* Sta je produktivnost i rentabilnost preduzeca?

- Produktivnost rada predstavlja rezultate sposobnosti radnika, da uz određeni utrošak radne snage proizvedu određene količine upotrebne vrijednosti pri datim uslovima.
- Sa što manje angažovanog kapitala ostvariti veću dobit. To je efikasnost angažovanih sredstava.  – Rentabilnost je vrijednosni pokazatelj uspješnosti preduzeća.

* Izvori kredita su - da nabrojite!

-  privremeno neangažirana sredstva preduzeća koja potiču iz tekućih priliva prihoda,
-  sredstva poslovnog fonda,
-  neangažirana sredstva budžeta, fondova, i drugih instrumenata javnog finansiranja,
-  slobodna novčana sredstva građana,
-  sredstva koja potiču od inostranih zajmova,
-  kao izvori kredita pojavljuju se i sredstva banaka.

* Bankarski akcept je kratkoročni vrijednosni papir u obliku mjenice koji izdaju poslovne banke.

* ZADATAK S MLIJEKOM IZ PPS-a:

Kratki rok: Smanjenje carina: Kad se uvoz poveća, povećat će se i ponuda, a kad se poveća ponuda, tražnja ostaje ista, a zatim smanjit će se cijene.
Na dugi rok: Osigurat će se povoljniji uslovi proizvodnje, a samim tim povećat će se proizvodnja. Kad se poveća proizvodnja, tražnja će ostati ista, ponuda će se povećati, a cijena smanjit

[micy]

A ovo su jos neka dodatna pitanja sa odgovorima :


1.  Osoba N.N. želi svoja slobodna novčana sredstva iskoristiti u kupovini vrijednosnih papira koje kotiraju na berzi Z. Osoba A.A. je diler na finansijskom tržištu. Osoba B.B. je ovlašteni broker na berzi X. Osoba N.N. svoju namjeru može realizirati na način da:

a) Lično kontaktira emitenta vrijednosnih papira koje kotiraju na berzi i kupi od njega tangntirane vrijednosne papire,

b) se obrati osobi A.A.

c) angažira brokera B.B.

d) mora pronaći ovlaštenog brokera na berzi Z


2. Objasnite razliku između berzi organiziranih kao privredna društva i berzi koje funkcioniraju po principu tržišnih institucija:

- Berze kao društva pretpostavljaju privatno-pravni karakter sa općim zakonskim režimom društva i nekim specifičnim rješenjima, ali i stroge interne propise
- Berze kao tržišne institucije - karakterističan im je liberalniji režim i opća dostupnost svim zainteresiranim (berza je u Hong Kongu)

3. Unošenje države u funkcioniranje berze ima:

- Regulativni i operativi karakter

4. Navedite cilj osnivanja i principe funkcioniranje General Agreement on Tariffs and Trade (GATT)-a:

- Opći sporazum o carinama i trgovini(GATT), je izraz težnje ka univerzalnosti u međunarodnim ekonomskim odnosima
- zaključen je 1947. god., nakon sloma zlatnog standarda i u vrijeme pokušaja stvaranja Međunarodne trgovinske organizacije
- GATT je multilateralni sporazum, što znači da se ne radi u strogom smislu riječi o međunarodnoj organizaciji
- do 1. januara 1948., kada je stupio na snagu, ratificirale su ga svega 23 zemlje, a zaključno sa 1994., Općem sporazumu su pristupile 124 zemlje članice
- osnovni cilj GATT-a je ste unapređenje međunarodnih ekonomskih odnosa, u prvom redu po osnovu liberalizacije vanjske trgovine i uklanjanja svih oblika diskriminacije u međusobnoj razmjeni država članica
- najznačajniji principi, što sadrži prvobitan tekst Općeg sporazuma, zatim usvojeni amandmani, kao i aneksijski protokoli o uslovima pristupanja su: klauzula najvećeg povlaštenja,nacionalni tretman, princip nediskriminacije, antidamping klauzula, te zaštitne mjere u slučaju pasivnog platnog bilansa
- organizaciona struktura GATT-a se sastoji od Sekretarijata, a njegova pomoćna tijela su Savjet i tri stalna odbora(za probleme zemalja u razvoju, za probleme međunarodne trgovinei za probleme agrarnog protekcionizma)

5. Navedite uvjete od izuzimanja primjene klauzule najvećeg povlaštenja:

- Izuzeci, odnosno ograničenja u primjeni klauzule najvećeš povlaštenja odnose se na pogranični promet, povlastice u okviru carinskih zona i carinskih unija, te postojeći preferencijali između dvije države koje se ne mogu ubuduće uvećavati bez prethodne saglasnosti GATT-a.

6. Ukoliko država članica IMF-a želi da promijeni paritet valute ona:

- treba prethodno pribaviti saglasnost IMF-a


7. Objasnite mehanizam djelovanja IMFa i uslove za stjecanje članstva u IMF-u:

- Mehanizam djelovanja IMF-a podrazumijeva kreditnu pomoć za uravnoteženje debalansa između država članica
- prvi dio kredita odobrava se u visini ''zlatne tranše'', odnosno 25% članarine zemlje
- drugi dio kredita se u početku odobravao u visini od 100% vrijednosti ukupne članarine, a kasnije je uvećan na 600% članarine
- prema tome, aktivnosti IMF-a su usmjerene na uravnoteženje privrednih debalansa u bilansima plaćanja, kako domaća neuravnoteženost ne bi djelovala na intervalutarnu stabilnost
- svaka zemlja članica UN-a može, po ispunjenju određenih uslova, postati članica IMF-a
- obaveza zemlje članice je da uplati u Fond određeni iznos članarine, čija visina se utvrđuje na bazi učešća zemlje u ukupnoj svjetskoj razmjeri

8. Osnovni problemi IMF u ostvarivanju postavljenih zadataka i značaj sporazuma u Jamajki:

- Ambiciozni ciljevi i zadaci, u nedostatku kapitala kojim bi bili pokriveni, imali su za posljedicu da Fond u prethodnih 50-ak godina nije ravnomjerno ostvario spomenute zadatke, odnosnou pojedinim periodima davana je prednost jednom ili drugom
- tako je, prema prvobitnom dogovoru u toku 1949. izvršeno niz devalvacija i prilagođavanje pariteta, uz saglasnost Fonda, pri čemu se insistiralo na fiksnim kursevima
- međutim uprkos insistiranja Fonda, mnoge zemlje nisu bile u stanju podnijeti ovaj teret i uvodile su fluktuirajuće kurseve
- Sporazumom na Jamajki 1976. , i od Fonda je promovirana ''poželjnost'' fluktuirajućih kurseva
- isto tako, u početku je Fond insistirao na ''strogoći'' u međunarodnim plaćanjima, ali tokom vremena po osnovu intenzivnog rasta međunarodne razmjene nametnuo se problem međunarodne likvidnosti i reakcija Fonda je bila uvođenje specijalnih prava vučenja

9. Prvobitni i osnovni zadaci Svjetske banke:

- Osnovni zadaci Svjetske banke odnose se na: odobravanje zajmova ili garancija na ime investicija u privredni razvoj zemalja članica, podsticanje ulaganja privatnog inostranog kapitala u manje razvijenim zemljama, stavljanje na raspolaganje finansijskih sredstava pod povoljnim uslovima radi uticaja na pojedine segmente ekonomskog i socijalnog razvoja članica

10. Uslovi i korisnici kreditiranja kod SB:

- Statutom Banke je predviđeno da se moraju prethodno ispuniti dva uslova da bi se odobrili krediti:
1) kredit se ne može dobiti na drugi način(po osnovu komercijalnih kredita ili na tržištu kapitala) pod umjerenim uslovima
2) da je Banka stekla ubjeđenje da je dužnik, odnosno garant u stanju da odgovori svojim obavezama po osnovu ugovora o kreditu

- korisnici kredita Banke su zemlje članice, ili pak banke i preduzeća, ali uz obaveznu garanciju države

11. Navedite kriterije koji se uzimaju kod određivanja visine članarine u Svjetskoj banci:

- Osnovni kapital Banka formira od članskih uloga-udjela država članica
- visina ovih udjela utvrđuje se prema ekonomskoj snazi članice, pri čemu se kao kriterij uzima visina nacionalnog dohotka, obim vanjskotrgovinskog prometa, te stanje monetarnih rezervi,kao i stepen likvidnosti i stabilnosti ekonomskih tokova zemlje članice
- pored spomenutog udjela, da bi zemlja postala članica Svjetske banke, mora prethodno imati status zemlje članice IMF-a

12. Objasnite mehanizam upravljanja Svjetskom bankom:

- Upravljanje i organizaciono ustrojstvo Banke temelji se na kapital-upravljanju i ovaj univerzalni princip se tokom vremena potencirao, naročito nakon eksponiranja Banke po pitanjima krize dugova nerazvijenih zemalja i onih po komercijalnoj osnovi
- najviši organ upravljanja Bankom je Savjet guvernera koji sačinjavaju predstavnici zemalja članica i njihove ovlasti se odnose na prijem novih članova, uvećanje ili smanjenje kapitala,odluke o zaključivanju aranžmana sa drugim međunarodnim organizacijama, podjela dobiti Banke, te likvidacija poslova i raspodjela aktive Bank
- ove odluke donose se na skupštini koja se održava jednom godišnje
- Savjet uprave, odnosno izvršni odbor čine imenovana ili izabrana lica od zemalja članica, redovne se jedanput mjesečno sastaje u sjedištu banke, i operativno rukovodi poslovima Banke

13. Razlozi nastanka regionalnih oragnizcija:

- Osnovni motiv za stupanje u određene regionalne međunarodne organizacije je u prvom redu ekonomski, odnosno da se u širim okvirima privređivanja, i po osnovu uvećanja tržišta i korišćenja resursa, obezbijedi efikasniji ekonomski razvoj
- pritom, za nastanak regionalnih integracija od neposrednog značaja je geografska upućenost zemalja, kao i međusobna ekonomska zainteresiranost i međuzavisnost, u smislu zajedničkog korišćenja nekih prirodnih resursa ili projekata od neposrednog interesa za susjedne držva...
- ali isto tako u ovom domenu ne treba zanemariti korelaciju između ekonomske i političke integracije zemalja, i ova korelacija je prisutna, kako u vrijeme formiranja, tako i u odnosu na širenje sa novim članicama i uopće funkcioniranje ovih međunarodnih organizacija

14. Ciljevi Evropske ekonomske zajednice i instrumenti za njihovo ostvarivanje:

- Rimskim ugovorom utvrđeni su osnovni ciljevi i principi Evropske ekonomske zajednice, koji se odnose na uzajamno povezivanje i progresivno zbližavanje država članic akako bi se ustanovilo jedno zajedničko evropsko tržište, zatim i usklađivanje ekonomskih političkih članica, te stvaranje pretpostavki za stabilan ekonomski razvoj
- naznačeni ciljevi i opći zahtjevi, prema tekstu Ugovora, postižu se na osnovu: uklanjanja carinskih i drugih izvozno-uvoznih ograničenja, utvrđivanja zajedničke carinske tarife u odnosu na treće zemlje, uklanjanja prepreka za slobodno kretanje roba, usluga, radne snage i kapitala, postepenog izjednačavanja domaćeg zakonodavstva u funkciji zajedničkog tržišta, ostvarivanjem zajedničke politike u poljoprivredi i u transportu, te stvaranja ''evropskog socijalnog fonda'' i Evropske investicijske banke

15. Razvojni iskoraci EU:

- Sumirajući u najkraćem razvojne iskorake ove moćne integracije naročito su upečatljive sljedeće godine: 1962. - zajednička agrarna politika, 1968. - carinska unija, 1971. - budžet sa izvornimprihodima, te 1999. - monetarna unija

16. Zajednička agrarna politika EU – ciljevi i efekti:

- U oblasti poljoprivrede postignuti su, shodno Rimskom ugovoru, značajni rezultati u pogledu stvaranja zajedničke agrarne politike, po osnovu mjera kojima su utvrđivane minimalne cijene poljoprivrednih proizvoda, zatim preferencija u međusobnoj kupovini  ovih proizvoda od članica na dugoročnoj osnovi, te nove tehnologije, kao i zaštitne mjere u odnosu na konkurenciju iztrećih zemalja
- slijedom ovog, 1962. prihvaćena je zajednička poljoprivredna politika Evropske zajednice(CAP) sa osnovnim ciljem da se uveća poljoprivredna proizvodnja, stabilizira tržište ovih proizvoda i ustanovi zaštita od vanjske konkurencije
- ova agrarna politika se temeljila, u prvom redu, na slobodnom kretanju poljoprivrednih proizvoda, odnosno jedinstvenom tržištu Zajednice, na intenzivnom podsticanju ove proizvodnje po osnovu subvencioniranja iz Evropskog agrarnog fonda, te naglašenom agrarnom protekcionizmu u odnosu na treće zemlje

17. Evropska carinska unija – osnivanje i značaj:

- U prvih deset godina nakon Rimskog ugovora, na bazi suzdržavanja od uvođenja novih carina i drugih dažbina u međusobnoj razmjeni, i istovremenim snižavanjem postojećih carina, kao i
postepenim uvođenjem zajedničke carinske tarife prema trećim zemljama, 1. jula 1968. Evropska ekonomska zajednica postala je carinska unija
- kada je 1973. proširena Zajednica sa novim članovima, ponovo se javljaju carine unutar zemalja članica, ali 1977. opet je uspostavljena carinska unija
- osim uklanjanja carinskih granica u međusobnoj razmjeni zemalja članica, kao i utvrđivanja zajedničke carinske tarife, u funkciji jedinstvenog tržišta, uklanjaju se i ostale prepreke slobodnog
prometa, od ukidanja kontingenata, preko poreskih usklađivanja i pravila konkurencije, pa sve do standardizacije proizvoda i usluga

18. Evropska monetarna unija– osnivanje i značaj:

- Poseban iskorak u pravcu pune integracije u okviru Evropske unije predstavlja formiranje monetarne unije 1999. što podrazumijeva jedinstvenu valutu, jednu centralnu banku i
jedinstvenu monetarnu politiku Unije.
- ideja o monetarnoj uniji rođena je u Haagu 1969., a pretočena je prvo preko utemeljenja Evropskog monetarnog sistema 1979.
- ovim sistemom uspostavljen je veći stepen monetarne stabilnosti i kurseva valuta, što je omogućilo stvaranje stabilnih uslova privređivanja i efikasniji razvoj, ali i intenzivniju saradnju među
članicama na ovom planu
- centralno mjesto u ovom sistemu je imao eki(obračunska jedinica kod kreditiranja i novčanih transakcija, prilikom međudržavnih obračuna, te kao parametar nacionalnih valuta i mjerilo za
poduzimanje intervencija na deviznom tržištu)
- u monetarnu uniju ušlo je 11 zemalja - članica Unije(po strani su ostale VB, Danska i Švedska, koje su odgodile odluku o pridruživanju, te Grčka koja nije ispunila uvjete za pristupanje)
- nova valuta za spomenutih 11 zemalja odnosno Unije euro sa prvim radnim danom u 1999. je postao obaveza poslovanja banaka i finansijskih tržišta, u smislu konveritranja 11 valuta u jednu i
američkog dolara u evropskim obveznicama u euro


19. Navedite dvije najznačajnije finansijske institucije u EU:

1) Evropska investiciona banka
2) Evropski monetarni sistem

20. Objasnite specifičnosti Evropskog udruženja za slobodnu trgovinu kada su u pitanju njegovo osnivanje i ciljevi:

- Evropsko udruženje za slobodnu trgovinu osnovano je potpisom Štokholmske konvencije, 1960. god. od strane Austrije, Danske, Norveške, Portugala, Švedske, Švicarske i Velike Britanije, godinu dana kasnije Finska postaje pridruženi član, a 1970. Evropskom udruženju pristupaju Island i Lihtenštajn
- treba istaći da je ova integracija bila reakcija na formiranje Evropske zajednice koja je svojom zatvorenošću u odnosu na ostale evropske zemlje, u mnogome usložila i zaoštrila tadašnje odnose na ekonomskom planu među evropskim državama
- zato je i prvobitni plan bio da se po osnovu slobodne trgovine domaćim industrijskim proizvodima i unapređenja razmjene poljoprivrednim proizvodima, u dogledno vrijeme ukinu carine u međusobnoj trgovini, po dinamici Evropske zajednice u ovom domenu
- ciljevi ove integracije, u odnosu na Evropsku zajednicu, su bili znatno skromniji jer nisu obuhvatali ni zajedničku carinsku tarifu prema trećim zemljama, ni zajedničku sektorsku ili opću ekonomsku politiku, ni monetarnu saradnju
- kao ciljevi definirani su: jačanje privredne saradnje među članicama, obezbjeđenje lokalne konkurencije u međusobnoj trgovini, izbjegavanje razlika među članicama u pogledu osiguranja sirovina, smanjivanje carina i drugih barijera


21. Objasnite razloge zbog kojih Evropsko udruženje za slobodnu trgovinu u pogledu integriranja nije moglo doseći viši stepen od zone slobodne trgovine:

- Iz primjene Konvencije su isključeni poljoprivredni proizvodi , riba i pomorski proizvodi, i za njih su predviđene samo izvjesne smjernice za unapređenje razmjene i međusobne saradnje
- tako se Evropsko udruženje za slobodnu trgovinu u pogledu stepena integracije zadržalo na nivou zone slobodne trgovine (ukidanje carinskih i drugih ograničenja u razmjeni sa robom domaćeg porijekla), i to samo za industrijske proizvode , kao i na općim principima međusobne ekonomske saradnje država članica


22. Objasnite privredni sistem kao faktor privrednog i društvenog razvoja:

- Svrha utvrđivanja pravila i ponašanja i normativno definiranje društvenih okvira proizvodnje i tokova reprodukcije jeste unošenje reda u ovoj najznačajnijoj sferi društvenih odnosa
- unošenje ovog reda u tokove društvene reprodukcije ima u osnovi dva zadatka: prvo, da ''pomiri'' u suštini različite interese pojedinih učesnika u društvenoj reprodukciji, drugo, da omogući što efikasniji privredni razvoj
- na taj način, privredni sistem se javlja kao prvorazredan faktor i privrednog i društvenog razvoja , što znači da zajedno sa ostalim oblicima društvene aktivnosti stvara u većoj ili manjoj mjeri adekvatan ambijent za ekonomski razvoj u obje njegove komponente

23. Navedite cilj i objasnite formu privrednog sistema:

- Nezavisno od toga što u okviru svake pojedine države postoje različiti i raznovrsni oblici i metodi društvenog djelovanja na tokove privređivanja, uslovljeni ne samo ekonomskim sistemom i političkom strukturom već i konjukturnim kretanjima u privredi, ono što čini zajedničku karakteristiku svih privrednih sistema, odnosno tzv. zajedničke imenitelje sistema privređivanja jeste osnovni cilj i forma društvenog organiziranja tokova reprodukcije
- cilj - unošenje reda u društvene okvire proizvodnje i tokove reprodukcije
- forma - oblik utvrđivanja pravila ponašanja i uređivanja odnosa

24. Objasnite zašto je pravni instrumentarij najbolja forma privrednog sistema:

- I pored mogućnosti korišćenja različitih oblika i reguliranja i usmjeravanja odnosa, kada se radi o privrednom sistemu u pravilu država koristi pravni instrumentarij u utvrđivanju općih pravila ponašanja učesnika u društevnoj reprodukciji i u njihovim međusobnim odnosima
- temeljni razlog za korištenje pravnog instrumentarija u ovom domenu nije u tome što se radi o ''najboljem'' metodu nego što je to najefikasniji način naznačenog artikuliranja suprostavljenih interesa u povodu privređivanja

25. Objasnite razliku između općih i posebnih elemenata privrednog sistema i navedite koji se to najčešće opći elementi privredno sistema normiraju zakonom (pravo privrednog sistema):

- Opći elementi privrednog sistema su izraz ekonomske suverenosti države kao njenog neotuđivog prava da uređuje privredni i ekonomski sistem, i po tom osnovu utvrdi okvire ekonomskih sloboda na svojoj teritoriji, kao i u pogledu ekonomskih odnosna sa inostranstvom
- opći elementi predstavljaju osnov za definiranje posebnih elemenata kojima se uređuju specifični odnosi u pojedinim sektorima i tokovima reprodukcije
- posebnim se elementima vrši i njihova svojevrsna operacionalizacija i konkretizacija
- u opće elemente privrednog sistema se ubrajaju: svojina nad proizvodnim fondovima, institucionalna osnova privređivanja, funkcionalni okvir ekonomskih tokova, motiv privređivanja i ekonomska uloga države
- između ovih općih elemenata privrednog sistema postoji međusobna povezanost i uslovljenost, tako da oni u interakciji u odnosu na tržišni mehanizam predstavljaju jednistven društveni okvir privređivanja kao pretpostavke za efikasan ekonomski razvoj u državnoj zajednici

26. Ukratko objasnite „vezu“ između privrednog sistema i oblika svojine:

- Oblici svojine nad sredstvima za proizvodnju i kapitalom predstavljaju osnovu na kojoj se uspostavljaju odgovarajući oblici privređivanja odn. produkcioni odnosi, i na taj način opredjeljuje i karakter privrednog sistema
- to znači da dominantan svojinski oblik nad proizvodnim fondovima determinira i dominantan način proizvodnje u ekonomskoj strukturi, a time i privredni sistem shvaćen kao ukupnost društvene organizacije procesa privređivanja

27. Navedite prednosti privatnog vlasništva kao dominantnog oblika svojine u privrednom sistemu:

- privatna svojina je osnova na kojoj se zasnivao razmah krupne robne privrede i po tom osnovu ubrzani privredni razvoj
- osigurava efikasno korištenje resursa pojedinačnih robnih proizvođača, a potom i u okviru društvene zajednice, pri čemu su upravo konkurencija i slobode sa ''neutralnim učincima'' tržišnih zakonitosti ambijent efikasnosti privređivanja
- tržište po prirodi preferira pojedinačne interese, odnosno pojedinačno prisvajanje i time se reproducira funkcionalni odnos između ekonomskih sloboda i privatne svojine
- dominantan oblik upravljanja procesom privređivanja podrazumijevao je kapital - upravljanje i to u pravilu od strane individualnog vlasnika
- na taj način svojinska struktura je dugo vremena bila u osnovi podudarna sa distribucijom ekonomske moći

28. Sa stanovništva strukture vlasništva u savremenim uslovima može se govoriti o dva dijela privrede. Navedite koja:

- Sa stanovišta strukture vlasništva u savremenim uslovima može se govoriti o ''dva svijeta'' , odnosno o dva dijela privrede:
1) o nekoliko stotina korporacija koje raspolažu i posluju velikim kapitalom
2) o ''svijetu'' hiljada tradicionalnih firmi kojima upravljaju pojedini vlasnici

29. Kroz preduzeće kao institucionalni oblik privređivanja se ispoljavaju slijedeće aspekti privređivanja:

a) društveno-ekonomski

b) organizacioni

c) tehničko-tehnološki

d) domen organiziranja tokova reprodukcije

30. Objasniti determinante efikasnosti privrednog sistema?
31. Objasniti znacaj dominantnog oblika vlasnistva na primjeru privrednih sistema koji su se bastinili na podrucju BiHu proteklih sezdesetak godina?

[micy]

Nadam se da ce nam doci pitanja iz skripte + ova dodatna pitanja...svakako mi se vec place od muke sto sve ove bezbrojne definicije i podjele moram napamet uciti :'(

[jerry]

Hvala ti, i ja se nadam tome

[Faris]

zna li se satnica?

[micy]

najvjerovatnije je u 10h kako stoji na rasporedu ispita..